Poradnik - Jak wybrać kurtkę wodoodporną?

Lato ma się ku końcowi i nadchodzą chłodniejsze dni, a pogoda robi się coraz bardziej kapryśna. Nie oznacza to jednak, aby zamknąć się w domu i rezygnować z aktywności na świeżym powietrzu. Wręcz przeciwnie. To najlepszy moment aby pomyśleć o swojej odzieży, zwłaszcza tej wierzchniej, która ma za zadanie ochronić nas przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznych i zapewnić komfort podczas naszych ulubionych sposobów spędzania wolnego czasu na łonie przyrody.

Każda warstwa naszego ubrania pełni inną rolę, a ich wspólnym mianownikiem jest zapewnienie użytkownikowi jak największego komfortu. Niezwykle istotnym elementem tego równania jest kurtka techniczna, zwana także (z ang.) „hard shell”. Jest to ostatnia warstwa, powinna chronić nasze ciało oraz pozostałe warstwy garderoby przed czynnikami zewnętrznymi, takimi jak zimny wiatr, deszcz, grad czy śnieg z deszczem. Odzież tego typu ma przede wszystkim stworzyć barierę ochronną wokół naszego ciała tak, aby pozostałe elementy garderoby mogły pełnić swoje funkcje. Aby jednak można było mówić o pełnym komforcie, musi ona równocześnie posiadać pewne właściwości, które pozwolą na radzenie sobie z czynnikami wewnętrznymi czyli z nadmiarem ciepła i wilgoci produkowanymi przez ludzki organizm. A zatem potrzebujemy materiału, który nie będzie przepuszczał wody i zimnego powietrza z zewnątrz ale jednocześnie będzie pozwalał jak najlepiej odprowadzać wilgoć w postaci pary wodnej produkowanej podczas wysiłku przez rozgrzane ciało. Takie dokładnie właściwości posiada membrana, czyli mikroporowaty, półprzepuszczalny materiał która został wkomponowany w tkaninę kurtki tworząc laminat.

To właśnie połączenie membrany z innym materiałem tworzy ochronę, na której najbardziej nam zależy i ma bezpośredni wpływ na właściwości kurtki. Membrana jest zazwyczaj połączona od zewnątrz z innym materiałem, który zapewnia ochronę przed uszkodzeniami mechanicznymi. Mówimy wówczas o laminacie dwuwarstwowym (2L). Takie rozwiązanie jest proste i daje podstawową ochronę ale wymaga dołożenia dodatkowej warstwy materiału od zewnątrz zazwyczaj w postaci siateczki czy miękkiej podszewki. Jest to rozwiązane popularne w modelach z niższej półki cenowej, ale odbija się to niekorzystnie na wadze produktu.

Znacznie bardziej zaawansowanym technicznie rozwiązaniem jest zastosowanie laminatu trójwarstwowego (3L), w którym rdzeń z membrany znajduje się pomiędzy dwiema warstwami materiału: ochronnego zewnętrznego i wewnętrznej części, która ma kontakt z naszym ciałem lub bielizną. Taki laminat daje najlepszą ochronę i jest wykorzystywany w produktach które mają zapewnić maksimum ochrony i wytrzymałości w ekstremalnych warunkach pogodowych.
Rozwiązaniem pośrednim są laminaty dwuipółwarstwowe (2,5L) w których membrana wraz z materiałem zewnętrznym została dodatkowo powleczona od środka powłoką ochronną. Takie rozwiązanie pozwoliło znacząco obniżyć wagę i sprawa że kurtka po spakowaniu zajmuje niezwykle mało miejsca.

Odkąd pierwsze membrany pojawiły się na rynku minęło prawie 50 lat. Choć kiedyś była to innowacja dostępna tylko dla profesjonalistów, dziś większość kurtek jest wyposażona w to rozwiązanie. Pierwszym materiałem stworzonym w tej technologii i zarazem najbardziej rozpoznawalnym jest oczywiście Gore-TEX®. Pojawia się on w niezliczonej ilości produktów od kurtek, poprzez spodnie, czapki, rękawice, stuptuty, aż po buty i odzież motocyklową. Obecnie na rynku każda z większych firm produkujących odzież outdoorową wykorzystuje tę membranę. Jednak wiele marek odzieżowych opracowuje swoje autorskie materiały, które z powodzeniem są w stanie konkurować z jakością i wydajnością prekursora. Zasada działania każdej membrany jest dokładnie ta sama, a opiera się na 3 głównych właściwościach:
• Wodoszczelność - pory w membranie muszą być mniejsze niż cząsteczki wody, aby nie dopuścić do przesiąkania.
• Wiatroszczelność - nie przepuszcza lub minimalizuje oddziaływanie wiatru, który obniża temperaturę naszego ciała.
• Oddychalność – pory powinny być odpowiednio duże aby mogły przedostać się przez nie cząsteczki pary wodnej pochodzące z powierzchni naszego ciała.

Stopień ochrony przed wodą, jest wyrażony w mm słupa wody. Oznacza wartość graniczną ciśnienia wywieranego przez słup wody na m2 materiału, jaką dana tkanina jest wstanie znieść zanim zacznie przepuszczać cząsteczki wody. Przyjmuje się, że wartości powyżej 10000 mm oznaczają wysoką wodoodporność i nadają się do użytkowania w ekstremalnych warunkach przy długotrwałym ulewnym deszczu.

Oddychalność (stopień oddychalności, paro-przepuszczalności). Do określenia tego parametru używa się g/m2. Oznacza on ilość wody w gramach, która jest w stanie przedostać się w postaci pary wodnej poprzez 1m2 materiału. Im jest ona wyższa tym lepiej odprowadzana jest wilgoć. Orientacyjnie wartości poniżej 10000 g/m2 oznaczają, że odprowadzanie wilgoci na zewnątrz nie będzie wystarczająco efektywne i może skutkować uczuciem przepocenia i przegrzania organizmu podczas nawet niezbyt intensywnego wysiłku.

Dodatkowym, parametrem określającym oddychalność tkaniny jest współczynnik oporu parowania (RET). Pomimo znakomitych zdolności membrany w odprowadzaniu wilgoci, każda warstwa materiału na naszym ciele stanowi jakąś przeszkodę dla parującej wilgoci. Im jest ona większa, tym gorsze odczucia będą towarzyszyły użytkownikowi podczas intensywnej aktywności. Dlatego współczynnik RET powinien być możliwie jak najniższy. Podczas określania wartości tego współczynnika można wyróżnić 5 podstawowych grup garderoby:

Wsp.RET Subiektywne odczucia podczas użytkowania

• 0-6 Wyjątkowo oddychające. Komfortowe przy wyższym tempie aktywności.
• 6-13 Dobre lub bardzo oddychające. Wygodne przy umiarkowanym tempie aktywności.
• 13-20 Zadowalające. Mało komfortowe przy wysokim tempie aktywności.
• 20-30 Niezadowalająca lub słabo oddychająca. Umiarkowany komfort przy niskiej aktywności.
• 30+ Niezadowalająca lub nieoddychająca. Niewygodny i krótki czas tolerancji.

Wiatro-szczelność oznacza jej zdolność do nieprzepuszczania powietrza. Ten parametr z reguły nie jest podawany w specyfikacji produktów typu „Hard Shell” ponieważ z założenia zapewnia on ochronę na poziomie 100%. W ramach ciekawostki można wspomnieć, iż możemy się czasem natknąć na wartości określane przy pomocy jednostek imperialnych: stopy sześciennej (masy powietrza) na minutę (CFM) – wartość 0 oznacza pełną ochronę.

Kolejną bardzo istotną kwestią, którą należy wziąć pod uwagę przy wyborze kurtki jest jej konstrukcja. Wiele rozwiązań związanych z budową poszczególnych elementów ubioru jest uzależniona od naszych własnych preferencji, poczucia estetyki i planowanego sposobu użytkowania. W związku z tym możemy wyróżnić kilka najważniejszych elementów konstrukcyjnych kurtki, które wpływają na jej użyteczność.

Kaptur – chroni naszą głowę, szyję i część twarzy przed zimnym wiatrem i opadami. Idealnie jeżeli jest zintegrowany z kołnierzem. Najlepiej żeby był regulowany trójstopniowo. Jeden ściągacz powinien znajdować się w obwodzie głowy na wysokości skroni, drugi odpowiadać za obwód wokół twarzy a trzeci za długość/głębokość. Niektóre modele posiadają kaptury przystosowane do współpracy z kaskiem ochronnym więc jeżeli chcemy używać jej w aktywności górskiej, podczas wspinaczki to należy to także wziąć pod uwagę.

Wentylacja - otwory wentylacyjne w formie zamków błyskawicznych lub siateczki zlokalizowane w newralgicznych miejscach, w których nasze ciała generują najwięcej ciepła i potu. Podczas intensywnego wysiłku, kiedy robi się gorąco, a pogoda wciąż płata figle i nie chcemy rezygnować z ochrony, możliwość odpięcia zamka pod pachami lub na klatce piersiowej pozwala skutecznie doprowadzić w pobliże naszego ciała odpowiednią ilość świeżego powietrza.

Konstrukcja i design – wzmocnienia materiału na ramionach i łokciach przydają się jeżeli w trakcie naszych aktywności nie rozstajemy się z plecakiem czy też przedzieramy się przez niekorzystny teren. W modelach przeznaczonych do trekkingu lub wspinaczki konstrukcja i umiejscowienie kieszeni umożliwia wygodne korzystanie z nich nawet przy zapiętym pasie biodrowym plecaka czy po założeniu uprzęży. Warto zwrócić na to uwagę jeżeli podczas użytkowania chcemy mieć komfortowy dostęp do wszystkich podręcznych rzeczy bez konieczności ciągłego rozpinania klamer.

Waga i pakowność - Niejednokrotnie, kurtka podróżuje spakowana w naszym bagażu podręcznym będąc w gotowości w razie pogorszenia pogody. W takim przypadku na pewno gabaryty i waga mają niebagatelne znaczenie. Producenci prześcigają się w obcinaniu zbędnych gramów. Ultralekkie modele przeznaczone do biegania lub wspinaczki górskiej są więc pozbawiane krytych zamków lub wymyślnych ściągaczy w mankietach lub nawet kaptura. Jeżeli niska waga kurtki jest dla nas priorytetem zwracajmy uwagę na takie szczegóły jak uszczelnione i odkryte zamki (np. YKK® AquaGuard®) oraz minimalistyczny kaptur (często bez regulacji), a także proste mankiety ze ściągaczami z cienkiej gumki. Do niewyspecjalizowanej turystyki pieszej i trekkingu są na szczęście stworzone klasyczne modele, które przy zastosowaniu nowoczesnych materiałów nadal osiągają bardzo przyzwoite wyniki wagowe.

DWR – coraz częściej spotykany termin w świecie ubrań i sprzętu outdoorowego. Durable Water Repellency czyli w skrócie DWR jest to technologia polegająca na fabrycznej impregnacji tkaniny przy pomocy hydrofobowych środków chemicznych. Impregnacja wspomaga ochronę przeciwdeszczową poprzez odpychanie cząsteczek wody od zewnętrznej warstwy tkaniny. Rozwiązanie to choć niezwykle skuteczne przy niewielkich opadach deszczu nie daje trwałej ochrony, a powłoka powinna być regularnie odnawiana przy pomocy specjalistycznych preparatów.
Biorąc pod uwagę wszystkie powyższe aspekty wiemy już z grubsza czym kierować się przy wyborze kurtki dla siebie. Uzbrojeni w tę wiedzę możemy teraz skierować swoje kroki do lokalnego sklepu turystycznego i opowiedzieć sprzedawcy czego szukamy i poprosić o zaprezentowanie kilku modeli. W tym miejscu poświęćmy trochę czasu na dokładną przymiarkę i sprawdzenie swoich odczuć po założeniu. Kurtka powinna być przede wszystkim wygodna i powinniśmy czuć się w niej swobodnie. Nie może ograniczać naszych ruchów, podczas marszu czy pokonywania różnego rodzaju przeszkód, stromych podejść, schodów itp. Jeżeli podróżujemy z kijami trekkingowymi to wówczas górna część naszego tułowia i obręcz barkowa jest w ciągłym ruchu. Mając to na uwadze sprawdźmy zakres ruchów. Powinna być dość dobrze dopasowana uwzględniając odpowiednią ilość warstw ubrań, które zazwyczaj nosimy podczas naszych aktywności. Pamiętajmy aby podczas przymiarki przewidzieć miejsce na dodatkową warstwę termiczną w postaci grubszego polaru lub cienkiej bluzy puchowej. Zapewni nam to komfortowe użytkowanie nawet w trakcie chłodniejszych dni lub po zmroku kiedy wracamy ze szlaku po długiej wędrówce, a zmęczone ciało staje się coraz bardziej podatne na wychłodzenie.

Modele damskich i męskich kurtek membranowych dostępne w naszych sklepach poniżej.